W restauracji w Limanowej zapalił się olej

Długotrwałe używanie oleju oraz jego zanieczyszczenie pozostałościami potraw prowadzi do wyraźnego obniżenia temperatury dymienia, zapłonu i samozapłonu. Warto pamiętać, że w warunkach domowych, kiedy do przygotowania posiłku stosujemy niewiele oleju, do jego samozapłonu może dojść już po kilku minutach od rozpoczęcia podgrzewania. Wystarczy więc przez dłuższą chwilę zatrzymać wzrok na ekranie telewizora w sąsiednim pokoju lub wyjść na chwilę z mieszkania. Do powstania pożaru oleju lub tłuszczu może dojść po zapłonie produktów rozkładu, jako typowy trzeba jednak przyjąć pożar powstający w wyniku samozapłonu. Chociaż norma PN-EN 2 nie wskazuje tego jednoznacznie, przemawia za tym analiza rzeczywistych pożarów z udziałem olejów i tłuszczów w kuchniach. Takie podejście do pożarów grupy F znajduje także uzasadnienie w normie PN-EN 3-7 Gaśnice przenośne, która nakazuje przeprowadzenie testów gaśniczych dla gaśnic w warunkach, w których olej uległ samozapłonowi w wyniku ogrzewania. [1]

Samozapalenie jest zjawiskiem samorzutnego zapoczątkowania procesu spalania, nie wymagającym inicjującego działania bodźca, które może nastąpić w homofazowych mieszaninach gazów, cieczy palnych i ciałach stałych oraz w mieszaninach heterofazowych. Samozapalenie na skutek zjawisk fizycznych spowodowane jest akumulacją energii cieplnej wywołaną różnego rodzaju zjawiskami fizycznymi. Przyczyną takich zjawisk jest zdolność tłuszczów roślinnych do ulegania samorzutnym reakcjom utleniania w niskich temperaturach.

• Według Bacha nienasycone związki mając dużą energię swobodną, aktywują tlen, którego dwa atomy przyłączają się do podwójnego (nienasyconych) wiązania typu π (słabszego). 

Do samozapalenia zdolne są tylko oleje roślinne i niektóre ciekłe zwierzęce tłuszcze. Samozapaleniu nie ulegają oleje mineralne, gdy nie posiadają domieszek olejów roślinnych. 

Wyrzut tłuszczu bo z tym mamy do czynienia w takich sytuacjach spowodowany jest podaniem wody na palący się olej w naczyniu (np. na patelni). Woda dostaje się pod tłuszcz, zostaje błyskawicznie rozgrzana przez gorące naczynie. Woda jest jednym z najlepszych środków gaśniczych ponieważ bardzo szybko przechodzi przemianę fazową ze stanu ciekłego w parę, zmieniając swoją objętość ok 1 700 razy [to zależy od ciśnienia panującego w pomieszczeniu]. Para wodna unosi się do góry wyrzucając palący się tłuszcz. Zjawisko powoduje szybsze spalanie się tłuszczu i zjawiska jakie mogliście zobaczyć wyżej.